Standart Çıktı

Eğer bu standart çıktı söylemi sizin için hiçbir şey ifade etmiyorsa, önce standart sözcüğünü ortadan kaldıralım: Bir programın çıktısı ne demek?

Terminal üzerinden herhangi bir komut çalıştırdığınızda, aslında o program bir şey üretecektir. Genellikle bu ürettiği şeyi ekrana yazdığını görürüz. Örneğin ls komutu, bulunduğumuz dizindeki dosyaları gösterir.

eaydin@eaydin-vt ~/devel/pgpoolwatch $ ls
args.txt.sample    LICENSE      poolstatus.py  repmgrwatch.py  sendmail.py  test
config.ini.sample  pgpwatch.py  README.md      scripts         services

Burada ls komutu, aslında LICENSE, pgpwatch.py, scripts gibi dosya ve dizin isimlerini bize çıktı olarak sunmuştur. Örneğin ls -l yazsaydık, farklı bir çıktı sunacaktı.

eaydin@eaydin-vt ~/devel/pgpoolwatch $ ls -l 
total 92
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin   203 Jan  8 14:30 args.txt.sample
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin   401 Jan  8 15:51 config.ini.sample
-rw-r--r-- 1 eaydin eaydin  1070 Dec 18 16:32 LICENSE
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 12908 Jan  8 14:30 pgpwatch.py
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 15274 Jan  8 14:30 poolstatus.py
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin 13491 Jan  8 14:30 README.md
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 12184 Jan  8 14:30 repmgrwatch.py
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 14:30 scripts
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin  5955 Jan  8 14:30 sendmail.py
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 16:04 services
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 14:30 test

Her iki durumda da ls programına, çıktıyı nereye yazacağını söylemiyoruz, bu yüzden ls, standart olan çıktıya yazıyor. Bu durumda da bizim terminal ekranımız.

UNIX sistemlerde, bu çıktıyı "standart olmaktan çıkarma" amacıyla, standart çıktıyı farklı bir yere yönlendirmenin faydalı olacağı görülmüştür. Örneğin yukarıdaki ls -l sonucunu, standart çıktı yerine bir dosyaya yönlendirebiliriz.

eaydin@eaydin-vt ~/devel/pgpoolwatch $ ls -l > /home/eaydin/ls_cikti
eaydin@eaydin-vt ~/devel/pgpoolwatch $

Farkındaysanız, artık ekranda ls -l komutunun sonucunu görmüyoruz, çünkü programın standart çıktısını /home/eaydin/ls_cikti dosyasına yönlendirdik. Böyle olunca standart çıktısı olan terminalimize veri yazmadı.Eğer gidip /home/eaydin/ls_cikti dosyasının içeriğini okursak, biraz önceki sonucun aynısını görürüz.

eaydin@eaydin-vt ~/devel/pgpoolwatch $ cat /home/eaydin/ls_cikti 
total 92
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin   203 Jan  8 14:30 args.txt.sample
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin   401 Jan  8 15:51 config.ini.sample
-rw-r--r-- 1 eaydin eaydin  1070 Dec 18 16:32 LICENSE
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 12908 Jan  8 14:30 pgpwatch.py
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 15274 Jan  8 14:30 poolstatus.py
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin 13491 Jan  8 14:30 README.md
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 12184 Jan  8 14:30 repmgrwatch.py
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 14:30 scripts
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin  5955 Jan  8 14:30 sendmail.py
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 16:04 services
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 14:30 test

Öyleyse, standart çıktı yönlendirme işlemini > işaretiyle gerçekleştiriyoruz. Böylece standart çıktıya sonuç döndüren programların tamamının çıktılarını bir dosyaya yönlendirebiliriz.

Standart çıktı yönlendirmek için kullandığımız > işareti, hedef dosya bulunmazsa oluşturur. Eğer hedef dosya bulunuyorsa, dosyanın içeriğini tamamen siler ve yeni sonucu yazar. Eğer hedef dosyanın içeriğinin silinmesini istemiyorsak, ancak yeni sonucun dosyanın sonuna eklenmesini istiyorsak, bunun için >> işaretini kullanmamız gerekir.

Biraz önceki örneğimizde kullandığımız çıktı dosyasının sonuna, farklı bir dizinin çıktısını da eklemek isteseydik, şöyle bir işlem yapabilirdik.

eaydin@eaydin-vt ~/devel $ cd diskalert/
eaydin@eaydin-vt ~/devel/diskalert $ ls -l >> /home/eaydin/ls_cikti
eaydin@eaydin-vt ~/devel/diskalert $ cat /home/eaydin/ls_cikti
total 92
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin   203 Jan  8 14:30 args.txt.sample
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin   401 Jan  8 15:51 config.ini.sample
-rw-r--r-- 1 eaydin eaydin  1070 Dec 18 16:32 LICENSE
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 12908 Jan  8 14:30 pgpwatch.py
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 15274 Jan  8 14:30 poolstatus.py
-rw-rw-r-- 1 eaydin eaydin 13491 Jan  8 14:30 README.md
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin 12184 Jan  8 14:30 repmgrwatch.py
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 14:30 scripts
-rwxrwxr-x 1 eaydin eaydin  5955 Jan  8 14:30 sendmail.py
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 16:04 services
drwxrwxr-x 2 eaydin eaydin  4096 Jan  8 14:30 test
total 32
drwxr-xr-x 4 eaydin eaydin 4096 Dec 18 16:32 build
drwxr-xr-x 2 eaydin eaydin 4096 Dec 18 16:32 DiskAlert
drwxr-xr-x 2 eaydin eaydin 4096 Dec 18 16:32 DiskAlert.egg-info
drwxr-xr-x 2 eaydin eaydin 4096 Dec 18 16:32 dist
drwxr-xr-x 2 eaydin eaydin 4096 Dec 18 16:32 etc
-rw-r--r-- 1 eaydin eaydin 1070 Dec 18 16:32 LICENSE
-rw-r--r-- 1 eaydin eaydin  593 Dec 18 16:32 README.md
-rw-r--r-- 1 eaydin eaydin 1465 Dec 18 16:32 setup.py

Yukarıdaki örnekte, önce /home/eaydin/devel/diskalert dizinine gidiyoruz. Daha sonra ls -l komutunu çalıştırıp, çıktısını /home/eaydin/ls_cikti dosyasına yönlendiriyoruz, ancak standart çıktının önceki dosyayı silmeden, mevcut verileri koruyup, yeni veriyi dosyanın sonuna eklemesi için >> işareti ile çıktı yönlendirmesi yapıyoruz. Sonra /home/eaydin/ls_cikti dosyasının içeriği cat ile okuyoruz (aslında cat ile dosyanın içeriğini standart çıktıya yazdırıyoruz) ve hem pgpoolwatch, hem de diskalert dizinlerinin içeriğini görüyoruz.

Modern GNU/Linux sistemlerinde, eğer özel bir durum söz konusu değilse, genellikle standart çıktı kullanıcının ekranıdır. Yani programlar standart çıktı olarak monitörünüzü kullanır. Teknik detaylarına girdiğimizde aslında "kullandığınız terminal standart çıktıdır" demek daha doğru olabilir ancak şu aşamada bunu düşünmenize gerek yok. Bir GNU/Linux sistemini istersek öyle ayarlayabiliriz ki, standart çıktısı terminal/monitör olmak yerine örneğin yazıcı (printer) olabilir. Örneğin dijital ekranı olmayan bir ödeme cihazımız (POS cihazı) için böyle bir durum söz konusu olabilir.